کد مطلب:280211 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:255
ادامه اعمال جمعه
از جمله ی آداب روز جمعه بعض آداب و اوراد و اذكاری است كه بعد از نماز صبح جمعه باید به عمل آورد.
منها: سید بن طاوس (قدس سره) به سندهای معتبره از حضرت صادق (علیه السلام) روایت كرده كه:
هر كه بعد از نماز صبح روز جمعه پیش از آنكه سخن بگوید این دعا را بخواند كفاره ی گناهان او باشد از جمعه تا جمعه ی دیگر.
و به روایت دیگر:
اگر در ماهی یك بار یا در سالی یك مرتبه بخواند كفاره ی مابین باشد.
دعا این است:
اللهم ما قل فی جمعتی هذه من قول او حلفت فیها من حلف او نذرت فیها من نذر فمشیتك بین یدی ذلك كله فما شئت منه ان یكون كان و ما لم تشاء منه لم یكن، اللهم اغفرلی و تجاوز عنی اللهم من صلیت علیه فصلواتی علیه و من لعنت فلعنی علیه.
و به روایت دیگر: از حضرت صادق (علیه السلام) منقول است،
[ صفحه 173]
هر كه در روز جمعه بعد از نماز صبح بگوید:
اللهم اجعل صلواتك و صلوات ملئكتك و حملد عرشك و جمیع خلقك و سمائك و ارضك و انبیائك و رسلك علی محمد و آله.
در آن روز گناهی بر او نوشته نشود.
از جمله در «متهجد» و «مصباح» كفعمی است به اسنادشان از حضرت صادق (علیه السلام) روایت كرده اند:
كسی كه بگوید بعد از نماز ظهر و نماز فجر در روز جمعه و غیر جمعه: «اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.» نمی میرد تا قائم مهدی را (عجل الله فرجه) درك نماید.
و نیز در دو كتاب مزبور از حضرت صادق (علیه السلام) روایت كرده اند:
هر كه بعد از نماز فجر و بعد از نماز جمعه بگوید:
اللهم اجعل صلواتك و صلواة ملئكتك و رسلك علی محمد و آل محمد.
گناه یك سال بر او نوشته نمی شود.
از جمله توجه تام نموده و حضور قلب مخصوص به هم رساندن، به جهت زیارت حضرت رسول است (صلی الله علیه و آله) به زیارتی كه مخصوص بعد از هر نماز است. چنانكه سابقا در محل تكلیف چهاردهم گذشت و به زیارتی كه مخصوص روز جمعه است، هرگاه استعداد داشته باشی به قسمی كه شیخ طوسی و سید (قدس سرهما) از حضرت صادق (علیه السلام) روایت كرده اند كه:
هر كه خواهد زیارت كند قبر حضرت رسول و قبور ائمه (علیهم السلام) را در شهر خود، پس در روز جمعه غسل كند، و دو جامه ی پاكیزه بپوشد، و بیرون رود به سوی بیابانی و صحرا. پس چهار
[ صفحه 174]
ركعت نماز كند به دو سلام، و هر سوره ای كه میسر شود بخواند. پس بعد از سلام دوم رو به قبله بایستد و بگوید:
السلام علیك ایها النبی و رحمة الله و بركاته، السلام علیك ایهاالنبی المرسل و الوصی المرتضی و السیدة الكبری و السیدة الزهراء و السبطان المنتجبان و الاولاد الاعلام و الامناء المنتجبون جئت انقطاعا الیكم و الی آبائكم و ولدكم الخلف علی بركة الحق فقلبی لكم مسلم و نصرتی لكم معدة حتی یحكم الله لدینه فمعكم معكم لامع عدوكم انی لمن القائلین بفضلكم مقر برجعتكم لا انكر الله قدرة و لا ازعم الا ماشاء الله سبحان الله ذی الملك و الملكوت یسبح الله باسمائه جمیع خلقه و السلام علی ارواحكم و اجسادكم و السلام علیكم و رحمة الله و بركاته.
و به روایت دیگر این زیارت را در بام خود بكن. و به سند صحیح از حضرت صادق (علیه السلام) منقول است كه:
كسی كه ناحیه اش بعید و خانه اش دور باشد از ما، پس بالا رود به بام خانه ی خود، و دو ركعت نماز بگذارد و اشاره كند به سلام، به سوی قبرهای ما كه آن سلام به ما می رسد.
مولف گوید: چون موافق بعض احادیث عرض اعمال در هر جمعه به حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) می شود، چنانكه سابقا از «بشارت المصطفی» و «ریاض الجنان» دو حدیث ذكر شد كه فرمودند:
یا علی اعمال شیعتك تعرض علی فی كل جمعه فافرح بصالح اعمالهم و استغفرلسیئاتهم.
پس سزاوار است بعد از زیارت آن حضرت، عرض كنی كه:
[ صفحه 175]
ای آقا و مولای من تو خود چنین فرموده ای، اگرچه من از شیعیان تو و برادرت امیرالمومنین (علیه السلام) نیستم و به این درجه ی عظمی نرسیده ام ولكن از دوستان شما و مسلمانان و از شیعه ی اثنی عشریه هستم. تو را به حق اهل بیت معصومینت (سلام الله علیهم اجمعین) قسم می دهم، كه از گناهانی كه در این هفته كرده ام عفو كن، و طلب مغفرت كن برای عبد خود از خدای خود، كه گناهان مرا ثبت نكنند و صحیفه ی مرا پاره نمایند. و حوائج خود را آنچه داری ذكر كن ان شاء الله برآورده است.
و در حدیث معتبر منقول است از سلیمان بن عیسی كه گفت:
پدرم به خدمت حضرت صادق (علیه السلام) عرض كرد: چگونه تو را زیارت كنم هرگاه قادر بر آمدن خدمت تو نباشم؟ فرمودند: هرگاه قادر نباشی به آمدن، چون روز جمعه شود غسل كن، یا وضو بساز و بالا رو، و بر بام خانه ی خود دو ركعت نماز كن. ومتوجه شو به سوی من، به درستی كه هر كه زیارت كند مرا در حیات من، چنان است كه مرا زیارت كرده در موت من، و بعد از موت من چنان است كه زیارت كرده در حیات من.
مجلسی (قدس سره) بعد از ذكر این احادیث می گوید كه:
این حدیث دلالت دارد بر این كه در این زمانها حضرت صاحب الامر (علیه السلام) را در همه موضع زیارت توان كرد و اگر رو به سامره كند در وقت زیارت بهتر است.
حقیر گوید: هرگاه موفق شدی برای زیارت حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) و بالای بام یا صحرا رفتی، و آن حضرت را زیارت كردی، و به مضامین این احادیث قطع و یقین حاصل نمودی و شك و ریبی در دلت نمی باشد پس از فیوضات ربانی و عطیات سبحانی در حق خود توام و بخیل مباش.
[ صفحه 176]
فرصت را كه مانند برق خاطف گذران است مغتنم شمار. حضرت ابا عبدالله الحسین (علیه الصلوة و السلام) را نیز بدین زیارت مختصر زیارت كن، به سندهای معتبر از سدیر صراف منقول است كه گفت:
حضرت صادق (علیه السلام) فرمودند كه: چه مانع است تو را از این كه زیارت كنی قبر امام حسین (علیه السلام) را در هر هفته پنج مرتبه، یا در هر روز یك مرتبه؟ گفتم: فدای تو شوم، میان من و آن حضرت فراسخ بسیار است. فرمودند: بالا می روی به بام خانه ی خود، پس ملتفت می شوی به جانب راست و چپ خود، پس سر خود را به سوی آسمان بلند می كنی، رو به جانب قبر آن حضرت می گردانی و می گوئی:
السلام علیك یا ابا عبدالله، السلام علیك یابن رسول الله، السلام علیك و رحمة الله و بركاته...
تا نوشته شود برای تو ثواب حجی و عمره ای.
سدیر گفت: بسیار است من در روزی زیاده از بیست مرتبه چنین زیارت می كنم. بعد از آن، باید متوجه و متذكر شوی امام عصر (ارواح العالمین فداه) را، و زیارت نمائی آن حضرت را به زیارتی كه اختصاص به روز جمعه دارد.
چنانكه ابن طاوس (قدس سره) در «جمال الاسبوغ» روایت كرده كه:
روز جمعه، روز حضرت صاحب الزمان است (علیه السلام)، و به اسم آن حضرت است، و این روزی است كه آن حضرت (ارواحنا فداه) ظهور می فرماید، زیارت آن حضرت بدین قسم است:
السلام علیك یا حجة الله فی ارضه، السلام علیك یا عین الله فی خلقه...
و تمام این زیارت، در زیارات ایام اسبوع سابقا - در تكلیف شانزدهم
[ صفحه 177]
گذشت - ذكر شد، فلاحظ، و باید قبل از خواندن این زیارت بدانی كه چه می گوئی، و ملتفت مضامین و مطالب و نكات و دقایق آن باشی، كه به امام خود (ارواحنا فداه) دروغ نگفته باشی.
از جمله ی فقرات آن این است:
صلی الله علیك و علی آل بیتك الطاهرین....
باید معتقد باشی كه آن حضرت را ظاهرا آلی و اهل بیتی هست. یعنی اهل و عیال و ذراری و فرزند و فرزند زاده، و اصحاب مخصوصی از قبیل خضر و الیاس و خصیصین و ابدال و اوتاد و نجباء و نقباء و اهل جد و اجتهاد، كه همه ی آنها بدین دو صفت ستوده شده اند، وجود دارند، چنانكه سابقا گذشت.
و دیگر از فقرات این زیارت است كه می خوانی:
والمستشهدین بین یدیك فی جملة اولیائك...
و باید در این عرض و استدعاء صادق القول و صادق القلب باشی كه فی الواقع، خود را در این ادعا و دعوی چنان مستعد دانی كه هرگاه حضرت (ارواحنا فداه) تو را امر فرماید كه جان خود را فدای آن حضرت نمائی، فورا اقدام كنی، و دست از تمام دارائی و اهل و عیال و دولت و ثروت خود برداری.
و دیگر از فقرات این زیارت آن است:
انا یا مولای فیه ضیفك و جارك....
باید خود را مهمان آن حضرت بدانی و پناه به آن حضرت برده باشی. چنانچه در این روز شدت و رخائی یا بؤس و نعمائی به تو رسد، اسباب سوءظن تو نشود، و جاهلانه نگوئی كه چرا آن حضرت این بلا را از من دفع نفرمود، و نگوئی كه آیا میزبان راضی می شود كه به میهمان خود صدمه و آزاری برسد:
[ صفحه 178]
ذلك ظن الذین كفروا بربهم فویل للظالمین من عذاب یوم بئیس.
و بعد از آن بخوانی سلامی را كه در جزو سلامهای گذشته ذكر شد كه اول آن این است: سلام علی آل یس...
كه ناقل و راوی آن از ناحیه ی مقدسه، محمد بن عبدالله حمیری (رحمه الله) بود. پس از آن، متوسل شو به آن حضرت به دعای توسلی كه مجلسی (قدس سره) در ذیل قصه ی ابوالوفاء شیرازی و متوسل شدن به حجج طاهرین (سلام الله علیهم اجمعین) ذكر كرده - در «كتاب دعاء بحار الانوار»- و در خصوص متوسل شدن به حضرت صاحب الزمان (ارواحنا فداه)، چنین است:
اللهم انی اسئلك بحق ولیك و حجتك صاحب الزمان الا اعنتنی به علی جمیع اموری و كفیتنی به مؤنة كل موذ و طاغ و باغ و اعنتنی به فقد بلغ مجهودی و كفیتنی كل عدو و هم و غم و دین و ولدی و جمیع اهلی واخوانی و من یعنینی امره و خاصتی، آمین رب العالمین.
و در «مزار بحار الانوار» توسل به آن حضرت را (ارواحنا فداء) این قسم ذكر نموده:
و اسئلك اللهم بحق ولیك و حجتك علی عبادك و بقیتك فی ارضك المنتقم لك من اعدائك و اعداء رسولك بقیة آبائه الطاهرین و وارث اسلافه الصالحین صاحب الزمان صلی الله علیه و علی آبائه الكرام المتقدمین الاخیار الا تداركتنی به و نجیتنی من كل كرب و هم و حفظت علی قدیم احسانك الی و حدیثه و ادررت علی جمیل عوائدك عندی یا رب اعنی به و نجنی من المخافة و من كل شدة و عظیمة و هول
[ صفحه 179]
و نازلة و غم و دین و مرض و سقم و آفة و ظلم و جور و فتنة فی دینی و دنیای و آخرتی بمنك و رأفتك و رحمتك و كرمك و تفضلك و تعطفك یا كافی موسی فرعون و یا كافی محمد صلوات الله علیه و آله ما اهمه و یاكافی علی ما اهمه یوم صفین و یا كافی علی بن الحسین یوم الحرة و یا كافی جعفر بن محمد ابا الدوانیق صل علی محمد و آله و اكفنی ما اهمنی فی دار الدنیا و كل هون دون الجنة برحمتك یا ارحم الراحمین، یا قاضی الحوائج یا وهاب الرغائب یا معطی الجزیل یا فكاك العتاة، اللهم انك تعلم انی اعلم انك قادر علی قضاء حوائجی فصل علی محمد و آل و عجل یا رب فرج ولیك و ابن بنت نبیك واقض یا الله حوائج الدنیا و الاخرة صغیرها و كبیرها فی یسر منك و عافیة و تمم نعمتك علی وهنئنی بهم كرامتك و البسنی بهم عافیتك و تفضل علی بعفوك و كن لی بحق محمد و اهل بیته فی جمیع اموری ولیا و حافظا و ناصرا و كالئا و راعیا و ساترا و رازقا ماشاء الله كان و لما لم یشاء لم یكن لا یعجز الله شیی ء طلبه فی الارض و لا فی السماء هو كائن هو كائن انشاء الله.
اقول: و انا اقل الانام، طائف بیت الله الحرام، ابو المكارم صدرالاسلام دبیر الدین علی اكبر الهمدانی اصلا والنجفی مسكنا و مدفنا، وجدت صحیفة قدیمة عتیقة مهذبة جیدة مشتملة علی المطالب الجلیلة، و الدعوات النبیلة و الحقایق المخزونة و الدقایق المكنونة و فیها هذا التوسل العظیم الجلیل النبیل فاحببت ایرادها فی هذا المقام لقرائة الانام فی غیبة الامام (علیه آلاف التحیة و السلام) تیمنا و تبركا لقضاء الحاجات و نیل الطلبات فواظبها لیلا و نهارا و سرا و جهارا. و لا یزید الظالمین الا خسارا.
[ صفحه 180]
توسل جلیل القدر:
بسم الله الرحمن الرحیم، حسبنا الله و نعم الوكیل، نعم المولی و نعم النصیر، و لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم، لا اله الا الله وحده لا شریك له، محمد رسول الله صلی الله علیه و آله، علی ولی الله صلوات الله علیه، اللهم صل علی النبی الامی العربی القرشی المكی المدنی الهاشمی الا بطحی محمد، اللهم صل علی المرتضی و آله و اولاده، الله مانا نسئلك بحق محمد المصطفی سید العالمین، اللهم انا نسئلك بحق المرتضی علی امیرالمومنین، الهی بصدق علی و صداقته و رفق علی و رفاقته و خلافته و صیام علی و صلاته و كرم علی و كرامته و عز علی و شجاعته و صبر علی وطاعته و حكم علی و عدالته و زهد علی و عبادته و شكر علی و شهادته و عصمة علی و طهارته و قرب علی و سیادته و هدی علی و هدایته و حب علی و ولایته و توكل علی و كفایته و فتوة علی و رعایته و مروة علی و حمایته و فصاحة علی و ملاحته و صفوة علی و صفاوته و عفو علی و وفائه و تجرید علی و تفرده و تمجید علی و توحیده و تسبیح علی و تهلیله و تحمید علی و تكبیره و تعظیم علی و تفضیله و تكریم علی و تبجیله و ورع علی و تقواه و ملة علی وفتواه و خوف علی و رجاه و تنبیه علی وهجوعه و خشوع علی و خضوعه و قنوع علی وجوعه و استقامة علی و رجوعه و كشف علی و شهوده و عطف علی وجوده و واجد علی و وجوده و قیام علی و قعوده و ركوع علی و سجوده و صلوات علی و صلواته و صیام علی و زكوته و حج علی و عمرته و فرح علی و زمرته و بسط علی و قضیته (قبضته، خ. ل) و نقل علی و
[ صفحه 181]
سیاسته و كتاب علی و كراسته و عقل علی و كیاسته و جمال علی وجلاله وكمال علی ونواله و فضل علی و افضاله و فضل علی و اجماله و اسماء علی و افعاله وآثار علی و سماته و ذات علی و صفاته ان تجعلنی فی الدین و الدنیا عزیزا مهیبا فی اعین الخلائق اجمعین و ان تقضی لی حوائجی و حوائج المؤمنین و المؤمنات و اعصمنی من كل هلكة و نجنی من كل بلیة و آفة وعاهة و اهانة و كربة وضیق و ذلة و علة و قلة و مرضی و برص و فقر وفاقة و وباء و بلاء و زلزلة و غرق و حرق و صرع و حر و برد و جوع و عطش و غی و ضلالة و غصة و محنة و شدة فی الدارین انك لا تخلف المیعاد یا مالك یوم الدین ایاك نعبد و ایاك نستعین، وصلی الله علی محمد و آله اجمعین الطیبین الطاهرین یا ابا الغوث اغثنی یا علی ادركنی یا الله یا صمدی من عندك مددی و علیك معتمدی، ناد علیا مظهر العجائب تجده عونا لك فی النوائب كل هم و غم سینجلی بولایتك یا علی یا علی.
بعد از آن، بخوان تعقیبی را كه مخصوص بعد از نماز صبح روز جمعه است كه شیخ طوسی (قدس سره) روایت كرده است، كه سنت است این دعا را در تعقیب نماز صبح روز جمعه بخواند. اول آن این است:
اللهم انی تعمدت الیك بحاجتی....
چون در روز جمعه به علاوه ی ملائكه ی حفظه و كتبه، ملائكه ی چندی مخصوص هستند كه خدای تعالی آنها را به زمین می فرستد كه مشغول نوشتن صلوات بر محمد و آل محمد (صلی الله علیه و علیهم اجمعین) باشند، چنان كه مجلسی (قدس سره) از «دعائم الاسلام» نقل كرده از حضرت صادق (علیه السلام):
[ صفحه 182]
به درستی كه خدای تعالی ملائكه ی چند را مبعوث می فرماید هنگام انفجار فجر یوم جمعه كه می نویسد صلوات بر محمد و آل او را (صلی الله علیهم اجمعین) تا شب.
و در حدیث دیگر نیز از حضرت صادق (علیه السلام) منقول است كه:
شب جمعه ملائكه ها از آسمان به زیر می آیند به عدد مورچژان یا به عدد ذرات هوا، و قلمها از طلا و لوحها از نقره در دست دارند و تا شب شنبه نمی نویسند مگر صلوات بر محمد و آل محمد (صلی الله علیهم اجمعین).
و در حدیث دیگر از آن حضرت است كه:
چون عصر روز پنج شنبه می شود، ملائكه از آسمان به زیر می آیند، با قلمهای طلا و لوحهای نقره در دست دارند. نمی نویسند در پسین پنج شنبه و شب جمعه و روز جمعه تا آفتاب غروب كند، به غیر از صلوات بر محمد و آل محمد (صلی الله علیهم اجمعین).
پس سزاوار است كه اظهار مودت و محبت وعرض اخلاص و ارادتی هم به این ملائكه های تازه بنمائی و بگوئی:
السلام علیكم یا ملائكة الله الذین یكتبون الصلوات علی محمد و آله الطاهرین اسئل الله الذی خلقنی و خلقكم ان یوفقنی لطاعته و عبادته و الصلوة و السلام علی نبیه و اوصیائه المعصومین اكتبوا رحمكم الله، اللهم صل علی محمد و آل محمد افضل ما صلیت علی ابراهیم و آل ابراهیم انك حمید مجید، اللهم صل علی محمد بن الحسن صاحب العصر و الزمان و عجل فرجه و سهل مخرجه بمحمد و آله الطاهرین.
[ صفحه 183]
و اگر می خواهی قریب به این عبارت را به فارسی یا هر زبانی كه داری بگو كه در دفتر خود صلوات تو را ثبت می نمایند و به نظر معصومین (علیهم السلام) می رسانند.
[ صفحه 184]
منها: سید بن طاوس (قدس سره) به سندهای معتبره از حضرت صادق (علیه السلام) روایت كرده كه:
هر كه بعد از نماز صبح روز جمعه پیش از آنكه سخن بگوید این دعا را بخواند كفاره ی گناهان او باشد از جمعه تا جمعه ی دیگر.
و به روایت دیگر:
اگر در ماهی یك بار یا در سالی یك مرتبه بخواند كفاره ی مابین باشد.
دعا این است:
اللهم ما قل فی جمعتی هذه من قول او حلفت فیها من حلف او نذرت فیها من نذر فمشیتك بین یدی ذلك كله فما شئت منه ان یكون كان و ما لم تشاء منه لم یكن، اللهم اغفرلی و تجاوز عنی اللهم من صلیت علیه فصلواتی علیه و من لعنت فلعنی علیه.
و به روایت دیگر: از حضرت صادق (علیه السلام) منقول است،
[ صفحه 173]
هر كه در روز جمعه بعد از نماز صبح بگوید:
اللهم اجعل صلواتك و صلوات ملئكتك و حملد عرشك و جمیع خلقك و سمائك و ارضك و انبیائك و رسلك علی محمد و آله.
در آن روز گناهی بر او نوشته نشود.
از جمله در «متهجد» و «مصباح» كفعمی است به اسنادشان از حضرت صادق (علیه السلام) روایت كرده اند:
كسی كه بگوید بعد از نماز ظهر و نماز فجر در روز جمعه و غیر جمعه: «اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.» نمی میرد تا قائم مهدی را (عجل الله فرجه) درك نماید.
و نیز در دو كتاب مزبور از حضرت صادق (علیه السلام) روایت كرده اند:
هر كه بعد از نماز فجر و بعد از نماز جمعه بگوید:
اللهم اجعل صلواتك و صلواة ملئكتك و رسلك علی محمد و آل محمد.
گناه یك سال بر او نوشته نمی شود.
از جمله توجه تام نموده و حضور قلب مخصوص به هم رساندن، به جهت زیارت حضرت رسول است (صلی الله علیه و آله) به زیارتی كه مخصوص بعد از هر نماز است. چنانكه سابقا در محل تكلیف چهاردهم گذشت و به زیارتی كه مخصوص روز جمعه است، هرگاه استعداد داشته باشی به قسمی كه شیخ طوسی و سید (قدس سرهما) از حضرت صادق (علیه السلام) روایت كرده اند كه:
هر كه خواهد زیارت كند قبر حضرت رسول و قبور ائمه (علیهم السلام) را در شهر خود، پس در روز جمعه غسل كند، و دو جامه ی پاكیزه بپوشد، و بیرون رود به سوی بیابانی و صحرا. پس چهار
[ صفحه 174]
ركعت نماز كند به دو سلام، و هر سوره ای كه میسر شود بخواند. پس بعد از سلام دوم رو به قبله بایستد و بگوید:
السلام علیك ایها النبی و رحمة الله و بركاته، السلام علیك ایهاالنبی المرسل و الوصی المرتضی و السیدة الكبری و السیدة الزهراء و السبطان المنتجبان و الاولاد الاعلام و الامناء المنتجبون جئت انقطاعا الیكم و الی آبائكم و ولدكم الخلف علی بركة الحق فقلبی لكم مسلم و نصرتی لكم معدة حتی یحكم الله لدینه فمعكم معكم لامع عدوكم انی لمن القائلین بفضلكم مقر برجعتكم لا انكر الله قدرة و لا ازعم الا ماشاء الله سبحان الله ذی الملك و الملكوت یسبح الله باسمائه جمیع خلقه و السلام علی ارواحكم و اجسادكم و السلام علیكم و رحمة الله و بركاته.
و به روایت دیگر این زیارت را در بام خود بكن. و به سند صحیح از حضرت صادق (علیه السلام) منقول است كه:
كسی كه ناحیه اش بعید و خانه اش دور باشد از ما، پس بالا رود به بام خانه ی خود، و دو ركعت نماز بگذارد و اشاره كند به سلام، به سوی قبرهای ما كه آن سلام به ما می رسد.
مولف گوید: چون موافق بعض احادیث عرض اعمال در هر جمعه به حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) می شود، چنانكه سابقا از «بشارت المصطفی» و «ریاض الجنان» دو حدیث ذكر شد كه فرمودند:
یا علی اعمال شیعتك تعرض علی فی كل جمعه فافرح بصالح اعمالهم و استغفرلسیئاتهم.
پس سزاوار است بعد از زیارت آن حضرت، عرض كنی كه:
[ صفحه 175]
ای آقا و مولای من تو خود چنین فرموده ای، اگرچه من از شیعیان تو و برادرت امیرالمومنین (علیه السلام) نیستم و به این درجه ی عظمی نرسیده ام ولكن از دوستان شما و مسلمانان و از شیعه ی اثنی عشریه هستم. تو را به حق اهل بیت معصومینت (سلام الله علیهم اجمعین) قسم می دهم، كه از گناهانی كه در این هفته كرده ام عفو كن، و طلب مغفرت كن برای عبد خود از خدای خود، كه گناهان مرا ثبت نكنند و صحیفه ی مرا پاره نمایند. و حوائج خود را آنچه داری ذكر كن ان شاء الله برآورده است.
و در حدیث معتبر منقول است از سلیمان بن عیسی كه گفت:
پدرم به خدمت حضرت صادق (علیه السلام) عرض كرد: چگونه تو را زیارت كنم هرگاه قادر بر آمدن خدمت تو نباشم؟ فرمودند: هرگاه قادر نباشی به آمدن، چون روز جمعه شود غسل كن، یا وضو بساز و بالا رو، و بر بام خانه ی خود دو ركعت نماز كن. ومتوجه شو به سوی من، به درستی كه هر كه زیارت كند مرا در حیات من، چنان است كه مرا زیارت كرده در موت من، و بعد از موت من چنان است كه زیارت كرده در حیات من.
مجلسی (قدس سره) بعد از ذكر این احادیث می گوید كه:
این حدیث دلالت دارد بر این كه در این زمانها حضرت صاحب الامر (علیه السلام) را در همه موضع زیارت توان كرد و اگر رو به سامره كند در وقت زیارت بهتر است.
حقیر گوید: هرگاه موفق شدی برای زیارت حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) و بالای بام یا صحرا رفتی، و آن حضرت را زیارت كردی، و به مضامین این احادیث قطع و یقین حاصل نمودی و شك و ریبی در دلت نمی باشد پس از فیوضات ربانی و عطیات سبحانی در حق خود توام و بخیل مباش.
[ صفحه 176]
فرصت را كه مانند برق خاطف گذران است مغتنم شمار. حضرت ابا عبدالله الحسین (علیه الصلوة و السلام) را نیز بدین زیارت مختصر زیارت كن، به سندهای معتبر از سدیر صراف منقول است كه گفت:
حضرت صادق (علیه السلام) فرمودند كه: چه مانع است تو را از این كه زیارت كنی قبر امام حسین (علیه السلام) را در هر هفته پنج مرتبه، یا در هر روز یك مرتبه؟ گفتم: فدای تو شوم، میان من و آن حضرت فراسخ بسیار است. فرمودند: بالا می روی به بام خانه ی خود، پس ملتفت می شوی به جانب راست و چپ خود، پس سر خود را به سوی آسمان بلند می كنی، رو به جانب قبر آن حضرت می گردانی و می گوئی:
السلام علیك یا ابا عبدالله، السلام علیك یابن رسول الله، السلام علیك و رحمة الله و بركاته...
تا نوشته شود برای تو ثواب حجی و عمره ای.
سدیر گفت: بسیار است من در روزی زیاده از بیست مرتبه چنین زیارت می كنم. بعد از آن، باید متوجه و متذكر شوی امام عصر (ارواح العالمین فداه) را، و زیارت نمائی آن حضرت را به زیارتی كه اختصاص به روز جمعه دارد.
چنانكه ابن طاوس (قدس سره) در «جمال الاسبوغ» روایت كرده كه:
روز جمعه، روز حضرت صاحب الزمان است (علیه السلام)، و به اسم آن حضرت است، و این روزی است كه آن حضرت (ارواحنا فداه) ظهور می فرماید، زیارت آن حضرت بدین قسم است:
السلام علیك یا حجة الله فی ارضه، السلام علیك یا عین الله فی خلقه...
و تمام این زیارت، در زیارات ایام اسبوع سابقا - در تكلیف شانزدهم
[ صفحه 177]
گذشت - ذكر شد، فلاحظ، و باید قبل از خواندن این زیارت بدانی كه چه می گوئی، و ملتفت مضامین و مطالب و نكات و دقایق آن باشی، كه به امام خود (ارواحنا فداه) دروغ نگفته باشی.
از جمله ی فقرات آن این است:
صلی الله علیك و علی آل بیتك الطاهرین....
باید معتقد باشی كه آن حضرت را ظاهرا آلی و اهل بیتی هست. یعنی اهل و عیال و ذراری و فرزند و فرزند زاده، و اصحاب مخصوصی از قبیل خضر و الیاس و خصیصین و ابدال و اوتاد و نجباء و نقباء و اهل جد و اجتهاد، كه همه ی آنها بدین دو صفت ستوده شده اند، وجود دارند، چنانكه سابقا گذشت.
و دیگر از فقرات این زیارت است كه می خوانی:
والمستشهدین بین یدیك فی جملة اولیائك...
و باید در این عرض و استدعاء صادق القول و صادق القلب باشی كه فی الواقع، خود را در این ادعا و دعوی چنان مستعد دانی كه هرگاه حضرت (ارواحنا فداه) تو را امر فرماید كه جان خود را فدای آن حضرت نمائی، فورا اقدام كنی، و دست از تمام دارائی و اهل و عیال و دولت و ثروت خود برداری.
و دیگر از فقرات این زیارت آن است:
انا یا مولای فیه ضیفك و جارك....
باید خود را مهمان آن حضرت بدانی و پناه به آن حضرت برده باشی. چنانچه در این روز شدت و رخائی یا بؤس و نعمائی به تو رسد، اسباب سوءظن تو نشود، و جاهلانه نگوئی كه چرا آن حضرت این بلا را از من دفع نفرمود، و نگوئی كه آیا میزبان راضی می شود كه به میهمان خود صدمه و آزاری برسد:
[ صفحه 178]
ذلك ظن الذین كفروا بربهم فویل للظالمین من عذاب یوم بئیس.
و بعد از آن بخوانی سلامی را كه در جزو سلامهای گذشته ذكر شد كه اول آن این است: سلام علی آل یس...
كه ناقل و راوی آن از ناحیه ی مقدسه، محمد بن عبدالله حمیری (رحمه الله) بود. پس از آن، متوسل شو به آن حضرت به دعای توسلی كه مجلسی (قدس سره) در ذیل قصه ی ابوالوفاء شیرازی و متوسل شدن به حجج طاهرین (سلام الله علیهم اجمعین) ذكر كرده - در «كتاب دعاء بحار الانوار»- و در خصوص متوسل شدن به حضرت صاحب الزمان (ارواحنا فداه)، چنین است:
اللهم انی اسئلك بحق ولیك و حجتك صاحب الزمان الا اعنتنی به علی جمیع اموری و كفیتنی به مؤنة كل موذ و طاغ و باغ و اعنتنی به فقد بلغ مجهودی و كفیتنی كل عدو و هم و غم و دین و ولدی و جمیع اهلی واخوانی و من یعنینی امره و خاصتی، آمین رب العالمین.
و در «مزار بحار الانوار» توسل به آن حضرت را (ارواحنا فداء) این قسم ذكر نموده:
و اسئلك اللهم بحق ولیك و حجتك علی عبادك و بقیتك فی ارضك المنتقم لك من اعدائك و اعداء رسولك بقیة آبائه الطاهرین و وارث اسلافه الصالحین صاحب الزمان صلی الله علیه و علی آبائه الكرام المتقدمین الاخیار الا تداركتنی به و نجیتنی من كل كرب و هم و حفظت علی قدیم احسانك الی و حدیثه و ادررت علی جمیل عوائدك عندی یا رب اعنی به و نجنی من المخافة و من كل شدة و عظیمة و هول
[ صفحه 179]
و نازلة و غم و دین و مرض و سقم و آفة و ظلم و جور و فتنة فی دینی و دنیای و آخرتی بمنك و رأفتك و رحمتك و كرمك و تفضلك و تعطفك یا كافی موسی فرعون و یا كافی محمد صلوات الله علیه و آله ما اهمه و یاكافی علی ما اهمه یوم صفین و یا كافی علی بن الحسین یوم الحرة و یا كافی جعفر بن محمد ابا الدوانیق صل علی محمد و آله و اكفنی ما اهمنی فی دار الدنیا و كل هون دون الجنة برحمتك یا ارحم الراحمین، یا قاضی الحوائج یا وهاب الرغائب یا معطی الجزیل یا فكاك العتاة، اللهم انك تعلم انی اعلم انك قادر علی قضاء حوائجی فصل علی محمد و آل و عجل یا رب فرج ولیك و ابن بنت نبیك واقض یا الله حوائج الدنیا و الاخرة صغیرها و كبیرها فی یسر منك و عافیة و تمم نعمتك علی وهنئنی بهم كرامتك و البسنی بهم عافیتك و تفضل علی بعفوك و كن لی بحق محمد و اهل بیته فی جمیع اموری ولیا و حافظا و ناصرا و كالئا و راعیا و ساترا و رازقا ماشاء الله كان و لما لم یشاء لم یكن لا یعجز الله شیی ء طلبه فی الارض و لا فی السماء هو كائن هو كائن انشاء الله.
اقول: و انا اقل الانام، طائف بیت الله الحرام، ابو المكارم صدرالاسلام دبیر الدین علی اكبر الهمدانی اصلا والنجفی مسكنا و مدفنا، وجدت صحیفة قدیمة عتیقة مهذبة جیدة مشتملة علی المطالب الجلیلة، و الدعوات النبیلة و الحقایق المخزونة و الدقایق المكنونة و فیها هذا التوسل العظیم الجلیل النبیل فاحببت ایرادها فی هذا المقام لقرائة الانام فی غیبة الامام (علیه آلاف التحیة و السلام) تیمنا و تبركا لقضاء الحاجات و نیل الطلبات فواظبها لیلا و نهارا و سرا و جهارا. و لا یزید الظالمین الا خسارا.
[ صفحه 180]
توسل جلیل القدر:
بسم الله الرحمن الرحیم، حسبنا الله و نعم الوكیل، نعم المولی و نعم النصیر، و لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم، لا اله الا الله وحده لا شریك له، محمد رسول الله صلی الله علیه و آله، علی ولی الله صلوات الله علیه، اللهم صل علی النبی الامی العربی القرشی المكی المدنی الهاشمی الا بطحی محمد، اللهم صل علی المرتضی و آله و اولاده، الله مانا نسئلك بحق محمد المصطفی سید العالمین، اللهم انا نسئلك بحق المرتضی علی امیرالمومنین، الهی بصدق علی و صداقته و رفق علی و رفاقته و خلافته و صیام علی و صلاته و كرم علی و كرامته و عز علی و شجاعته و صبر علی وطاعته و حكم علی و عدالته و زهد علی و عبادته و شكر علی و شهادته و عصمة علی و طهارته و قرب علی و سیادته و هدی علی و هدایته و حب علی و ولایته و توكل علی و كفایته و فتوة علی و رعایته و مروة علی و حمایته و فصاحة علی و ملاحته و صفوة علی و صفاوته و عفو علی و وفائه و تجرید علی و تفرده و تمجید علی و توحیده و تسبیح علی و تهلیله و تحمید علی و تكبیره و تعظیم علی و تفضیله و تكریم علی و تبجیله و ورع علی و تقواه و ملة علی وفتواه و خوف علی و رجاه و تنبیه علی وهجوعه و خشوع علی و خضوعه و قنوع علی وجوعه و استقامة علی و رجوعه و كشف علی و شهوده و عطف علی وجوده و واجد علی و وجوده و قیام علی و قعوده و ركوع علی و سجوده و صلوات علی و صلواته و صیام علی و زكوته و حج علی و عمرته و فرح علی و زمرته و بسط علی و قضیته (قبضته، خ. ل) و نقل علی و
[ صفحه 181]
سیاسته و كتاب علی و كراسته و عقل علی و كیاسته و جمال علی وجلاله وكمال علی ونواله و فضل علی و افضاله و فضل علی و اجماله و اسماء علی و افعاله وآثار علی و سماته و ذات علی و صفاته ان تجعلنی فی الدین و الدنیا عزیزا مهیبا فی اعین الخلائق اجمعین و ان تقضی لی حوائجی و حوائج المؤمنین و المؤمنات و اعصمنی من كل هلكة و نجنی من كل بلیة و آفة وعاهة و اهانة و كربة وضیق و ذلة و علة و قلة و مرضی و برص و فقر وفاقة و وباء و بلاء و زلزلة و غرق و حرق و صرع و حر و برد و جوع و عطش و غی و ضلالة و غصة و محنة و شدة فی الدارین انك لا تخلف المیعاد یا مالك یوم الدین ایاك نعبد و ایاك نستعین، وصلی الله علی محمد و آله اجمعین الطیبین الطاهرین یا ابا الغوث اغثنی یا علی ادركنی یا الله یا صمدی من عندك مددی و علیك معتمدی، ناد علیا مظهر العجائب تجده عونا لك فی النوائب كل هم و غم سینجلی بولایتك یا علی یا علی.
بعد از آن، بخوان تعقیبی را كه مخصوص بعد از نماز صبح روز جمعه است كه شیخ طوسی (قدس سره) روایت كرده است، كه سنت است این دعا را در تعقیب نماز صبح روز جمعه بخواند. اول آن این است:
اللهم انی تعمدت الیك بحاجتی....
چون در روز جمعه به علاوه ی ملائكه ی حفظه و كتبه، ملائكه ی چندی مخصوص هستند كه خدای تعالی آنها را به زمین می فرستد كه مشغول نوشتن صلوات بر محمد و آل محمد (صلی الله علیه و علیهم اجمعین) باشند، چنان كه مجلسی (قدس سره) از «دعائم الاسلام» نقل كرده از حضرت صادق (علیه السلام):
[ صفحه 182]
به درستی كه خدای تعالی ملائكه ی چند را مبعوث می فرماید هنگام انفجار فجر یوم جمعه كه می نویسد صلوات بر محمد و آل او را (صلی الله علیهم اجمعین) تا شب.
و در حدیث دیگر نیز از حضرت صادق (علیه السلام) منقول است كه:
شب جمعه ملائكه ها از آسمان به زیر می آیند به عدد مورچژان یا به عدد ذرات هوا، و قلمها از طلا و لوحها از نقره در دست دارند و تا شب شنبه نمی نویسند مگر صلوات بر محمد و آل محمد (صلی الله علیهم اجمعین).
و در حدیث دیگر از آن حضرت است كه:
چون عصر روز پنج شنبه می شود، ملائكه از آسمان به زیر می آیند، با قلمهای طلا و لوحهای نقره در دست دارند. نمی نویسند در پسین پنج شنبه و شب جمعه و روز جمعه تا آفتاب غروب كند، به غیر از صلوات بر محمد و آل محمد (صلی الله علیهم اجمعین).
پس سزاوار است كه اظهار مودت و محبت وعرض اخلاص و ارادتی هم به این ملائكه های تازه بنمائی و بگوئی:
السلام علیكم یا ملائكة الله الذین یكتبون الصلوات علی محمد و آله الطاهرین اسئل الله الذی خلقنی و خلقكم ان یوفقنی لطاعته و عبادته و الصلوة و السلام علی نبیه و اوصیائه المعصومین اكتبوا رحمكم الله، اللهم صل علی محمد و آل محمد افضل ما صلیت علی ابراهیم و آل ابراهیم انك حمید مجید، اللهم صل علی محمد بن الحسن صاحب العصر و الزمان و عجل فرجه و سهل مخرجه بمحمد و آله الطاهرین.
[ صفحه 183]
و اگر می خواهی قریب به این عبارت را به فارسی یا هر زبانی كه داری بگو كه در دفتر خود صلوات تو را ثبت می نمایند و به نظر معصومین (علیهم السلام) می رسانند.
[ صفحه 184]